چگونه از برگه جواب آزمایش خون سر در آوریم؟

 یکی از روش‌های تشخیص برای وضعیت جسمانی و سلامت بدن آزمایش خون است، پزشکان به کمک این روش تشخیصی می‌توانند از ابتلا به انواع بیماری‌ها آگاهی پیدا کنند اما بسیاری از افراد پس از انجام آزمایش خون به دلیل نوبت طولانی برای ویزیت یا مواردی چون عدم دسترسی به پزشک برای نشان دادن جواب آزمایش دچار استرس و اضطراب می‌شوند؛ ما 10 نکته درباره برگه آ‍زمایش به شما توضیح می دهیم که این موضوعات را کمتر پزشکی به شما می گوید.

عبارت ها و ستون های برگه آزمایش

آزمایش‌هایی که انجام می‌شود نتیجه آن‌ها در زیر ستونی که عبارت Test نوشته شده است درج می‌شوند، آزمایش‌های هورمونی، تست قند خون، چربی خون، میزان سلول‌های خونی مواردی هستند که در یک آزمایش خون روتین اغلب وجود دارند و آزمایش‌های خاص برای تشخیص بیماری یا یک مورد ویژه انجام می‌شوند.

نتیجه آزمایش در زیر ستونی که عبارت Result نوشته شده است، درج می شوند و به عنوان مثال عددی که در برابر تست کلسترول در زیر ستون Result نوشته شده، مقدار کلسترول خون شما را نشان می‌دهد.

واحد اندازه گیری در آزمایش خون را در ستون سوم که عبارت Unit نوشته شده است، درج می کنند که این واحد ها برای مثال mg/ dl  در برگه آزمایش خون نشان داده شده است.

ستون چهارم، رنج طبیعی آزمایش را نشان می‌دهد که مقادیر آن در زیر عبارت Normal Range نوشته می‌شوند و بر اساس سن (Age)، جنسیت (Female برای خانم‌ها و Male برای آقایان) مقادیر درج می‌شود، البته در مواردی به جای سن، رده سنی چون کودک (Child)  یا بالغین (Adult) را در این ستون می‌نویسند، افزون بر این، موارد خطرناک و مرز خطر را هم در ستون Normal Range ذکر می‌کنند.

مرز خطر با  Border Link، شدیداً خطرناک با High Risk و کم خطر با Low Risk نمایش داده می شوند البته این احتمال وجود دارد که عبارت  Not Seen هم در این ستون ببینید،  به عنوان مثال اگر وجود باکتری یا عفونتی را خون شما آزمایش کرده باشند، در صورتی که این مورد مشاهده نشود، Not Seen  یا Negative درج می‌شود.

آزمایش خون نرمال به چه معناست؟در بسیاری از موارد پزشکان آزمایش خون CBC برای افراد تجویز می‌کنند و در شرایطی که فرد سلامت کامل داشته باشد آزمایش نتایج نرمال خواهد داشت اما در این موارد حتما آزمایش قبلی خود را همراه داشته باشید و از پزشک خود بخواهید که با توجه به تغییرات نتیجه آزمایش فعلی با قبلی به شما توضیح دهد.

محدوده نرمال آزمایش ها در خانم ها و آقایان تفاوت دارد

در بسیاری از آزمایش‌ها حد طبیعی در مردان و زنان با یکدیگر متفاوت است به عنوان مثال گلبول‌های قرمز خون در مردان 5 تا 6 میلیون در میکرومتر و در خانم‌ها 4 تا 5 میلیون در میکرومتر است.

نتیجه نرمال با توجه به شرایط سنی متفاوت استدر بعضی آزمایش‌ها مانند هموگلوبین نتیجه آزمایش به سن وابسته است در کودکان هموگولبین بین 11 تا 13 گرم بر دسی لیتر در آقایان بین 14 تا 17 و در خانم‌ها بین 12 تا 15 گرم بر دلسی لیتر است، ‌افزون بر این در برخی آزمایش‌ها با وجود آن که حد نرمال در سنین مختلف یکسان است اما پزشک با توجه به سن فرد نظر خود را اعلام می‌کند به عنوان مثال اگر فردی بالای 45 سال و مبتلا به بیماری قلبی یا قند خون باشد پزشک در صورتی که LDL خون بالای 100 نشان داده شود توصیه می‌کند که با رعایت برخی نکات LDL خون را پایین بیاورد.

منفی بودن آزمایش؛ خبر خوشی که می شنوید

برخلاف بیشتر نکات که منفی بودن به معنای وضعیت بد است اما در آزمایش خون منفی نشان دهنده آن است که فرد در خطر بیماری یا عامل مورد نظر مانند ویروس و باکتری قرار ندارد به عنوان مثال وقتی آزمایش سل انجام می‌شود منفی بودن یعنی آن که فرد به سل مبتلا نیست.

امکان اشتباه در نتیجه آزمایش وجود دارد

در مواردی ممکن است نتیجه آزمایش به دلایل مختلفی اشتباه شده باشد در این صورت پزشک پس از مشاهده آزمایش به فرد اعلام می‌کند که باید یک بار دیگر آزمایش تکرار شود این موارد نگران کننده نیست و برای این آزمایش تکرار می‌شود که نتایج آن با اطلاعات علمی پزشک مغایرت دارد.محدوده نرمال آزمایش‌ها با توجه به آزمایشگاه متفاوت است

محدوده نرمال هر تست خون یا ادرار بسته به آزمایشگاه متفاوت است و هر دستگاهی حد نرمال تست گرفته شده را در برگه آزمایش اعلام می‌کند به همین دلیل باید با توجه به محدوده نرمال ثبت شده در برگه آزمایش نتیجه را مورد بررسی قرار داد.

مواردی که موجب تداخل در جواب آزمایشتان می شود

به دلایل مختلفی چون مصرف دارو، استرس و اضطراب، مصرف غذا و ناشتا نبودن، بارداری، ساعتی که آزمایش خون می دهید، ورزش، افسردگی و ضربه های ناگهانی می تواند نتیجه ازمایش را غیر طبیعی کند و این تغییرات غیر عادی در آزمایش مشخص می شود و در مواردی نیاز به آزمایش دوباره است و در هنگام نشان دادن نتیجه آزمایش به پزشک باید این موضوعات را به او اطلاع دهید.

نتیجه تست خارج از رنج طبیعی نشانه بیماری است؟

نتیجه آزمایش  خارج از رنج طبیعی همیشه به معنای بیماری نیست و در ۵ درصد از افراد سالم این احتمال وجود دارد که جواب آزمایش خارج از رنج طبیعی باشد.

 احتمال خطا در آزمایشات چقدر است؟

باتوجه به اینکه امروزه آزمایشات به صورت اتوماسیون دستگاهی انجام می‌شوند، میزان خطا به حداقل ممکن خود رسیده است. علاوه براین، آزمایشگاه‌‌ها با انجام کنترل کیفی و کالیبراسیون دستگاه‌‌ها سعی بر به حداقل رساندن میزان خطای کاری خود دارند.

ممکن است نتیجه آزمایش اشتباها مثبت باشد

اولین آزمایش غربالگری برای یک بیماری اغلب باید با آزمایش دومی تایید شود. باید از آزمایش های مشخص تری برای یافتن نتایج دقیق و معنی دار استفاده کرد. نمونه ای از این آزمایش ها تست سریع HIV است که اغلب دقت کافی را داراست اما به ندرت ممکن است به اشتباه مثبت اعلام شود. باید تست های خاصی انجام دهید که میزان پادتن ها را اندازه گیری نماید، زیرا ممکن است فردی دچار بیماری های سیستم ایمنی (مثل آرتریت روماتوئید یا میلوم مالتیپل) باشد و بدن او تولید آنتی بادی هایی کند که با نتایج تست تداخل ایجاد نماید.