گل نیلوفر به گلی که در مرداب می شکفد و زیبایی خاصی دارد معروف است. نیلوفر در دوران باستان نماد کمال و برگ های آن به شکل دایره ای است. تکثیر این گل از طریق پخش شدن بذر های آن در کف و اعماق برکه ها و در خاک مناسب است. گل نیـلوفر خواص دارویی بسیاری دارد، به عنوان مثال عصاره آن برای تقویت مو مناسب بوده و استفاده آن باعث پایین آمدن کلسترول خون میشود. اما اینها تنها بخش کوچکی از فواید و زیبایی های گل نیلوفر است که در ادامه با این گل به طور مفصل آشنا خواهیم شد.
گل نیلوفر
گل نیلوفر در مرداب می شکفد و ریشه در گل و لای دارد. لیکن به سوی آسمان اوج می گیرد، وقتی به آب گل آلود مرداب نگاه کنی شگفت زده خواهی شد که چگونه از چنین آبی گل آلود، چنان نیلوفری بسیرا زیبا و خوشبو بیرون می آید.
گل نیلوفر آبی گیاهی است آبزی، زیبا و پایا، دارای برگ های بزرگ و پهن، قلبی شکل به پهنای ۳ تا ۳۰ سانتی متر که در سطح آب و یا در آب غوطه ور هستند: با دمبرگ های استوانه ای بلند که از ریشه آبی ضخیمی (ریزم) بیرون می آیند.
دارای گل های منفرد، درشت، زیبا به رنگ سفید و انواع رنگ های دیگر که در هر گل ۳ تا ۵ کاسبرگ و تعداد زیادی گلبرگ و پرچم دیده می شود گل ها دارای پایه بلندی بوده و در بالای سطح آب می شکفند. میوه آن به صورت کپسول تخم مرغی شکل گوشتداری است که در آن دانه های آردی نیلوفری به تعداد زیادی قرار دارد.
این گیاه در آب های راکد، مرداب و یا آب هائی که جریان کندی دارند می روید و به علت زیبائی گل های خود مورد توجه شدید مردم قرار دارد البته می توان در استخر و برکه های خارج از گل خانه نیز آن را پرورش می داد.
تکثیر آن از طریق ریزوم و کاشت بذر امکان پذیر است. این تکثیر در زیر آب و در کف برکه ها و جائی که بذر نیلوفر آبی و یا بخشی از ریزوم آن در زیر خاک قرار دارد حاصل می شود.
گل نیلوفر آبی در شبه قاره هند از تقدسی خاص برخوردار است، گل نیلوفر سمبل جهان است و لایه های متعدد گلبرگ های آن نمایانگر ادوار مختلف جهان و متقاطع و مراتب گوناگون هستی است، هشت گلبرگ نیلوفر نشانهٔ هشت جهت وجود است که عبارتند از: راست، چپ، جلو، عقب، بالا، پائین، برون و درون.
گل نیلوفر از آب های اولیه که عاری از هر گونه آلودگی بوده می روید و نشانه خلوص، پاکی، نیروی بالقوه معرفت است درون گلبرگ های آن قوه ٔ مقدس حیات، دانش و معرفت جریان دارد. معمولاً چند گلبرگ از لایه های متعدد نیلوفر شکفته و ظاهر است و مابقی گلبرگ ها یکدیگر را استتار کرده در زیر گلبرگ های وسطی قرار دارند. این نشانه حقیقت ادوار متعدد آینده است که همواره بخشی از حقیقت به مرحلهٔ شکوفائی می رسد و هستی باردار غنچه هائی از حقایق در مراتب گوناگون است که در مواقع مناسب شکفته خواهند شد. فلسفه نظام هستی هند مبتنی بر تثلیث است و این تثلیث از سه رب النوع به نام های ویشنو (خدای نگاه دارنده، خدای محافظ کاینات) بر هما (خدای آفرینش) و شیوا (خدای نابود کننده) تشکیل گردیده که ویشنو مهم ترین رکن این تثلیث به شمار می رود.
براساس متون دینی هند، ویشنو به هنگام تخیل و تفکر در باب باز پیدائی کاینات، گل نیلوفری از نافش رست و بر هما (خدای آفرینش) از گل نیلوفر متولد شد.
لکشمی الهه اقبال وثروت می باشد و سمبل قدرت و سلطنت است گل نیلوفر را به او منتسب دانسته اند.
سوریا (خدای خورشید) یا به عبارت دیگر نام دیگری از خورشید است و همه چیز به نور او حیات می یابد و رشد می کند. در دو دست او گل نیلوفر قرار دارد.
میترا که از کهن ترین و اسرارآمیزترین خدایان آریائی است و معنای لفظی میترا با ارتباط و اتصال و دوستی مرتبط است، بر روی گل نیلوفر استاده است.
در استان کرمانشاه و در آثار تاریخی طاق و بستان نقش برجسته سنگی از مجلس تاجگذاری اردشیر دوم شاهنشاه ساسانی در سمت چپ او میترا بر روی گل مقدس نیلوفر آبی ایستاده است و شعاع های نور اطراف سرش (هاله های نورانی) حکایت از مقام الهی او دارد. و بالاخره در یک کلام نیلوفر گیاهی مقدس است و همه رهبانیت مذهبی را می توان در این گل خلاصه کرد. یکی دیگر از مشخصات آن این است که گل های زیبای نیلوفر معمولاً در ساعت ۷ صبح باز می شود و از ساعت ۴ بعداظهر شروع به جمع شدن می نماید.
گل های زیبا و درشت نیلوفر معمولاً در اواخر بهار تا اوایل پائیز ظاهر می شود و بوئی ملایم دارند و اگر مایل به دیدار این گلظهای خودرو در برکه های طبیعی هستیم می توانیم به نواحی مختلف شمال ایران، مخصوصاً در گیلان، راه بین رشت و لاهیجان، کردستان، دژشاهپور، کرمانشاه منطقه سرداب نیلوفر و مرداب انزلی، مسافرت نمائیم، نیلوفر سفید که دارای مقدار زیادی تانن و دیگر املاح مختلف می باشد
گل نیلوفر آبی به کاهش کلسترول خون کمک می کند، تقویت کننده ی مو بوده و موخوره را درمان می کند.
گل نیلوفر آبی در کشورهای مختلف از نظر فرهنگی اهمیت زیادی دارد. این گل علاوه بر زیبایی دارای خواص متعددی نیز است.
برگ های این گل برای رفع مشکل تعریق بیش از حد، تب، اختلالات خونریزی، خونریزی از بینی و خون در ادرار مصرف می شود.
بیماری پوستی مانند عفونت قارچی، کچلی، جذام، استفراغ، اسهال، سرفه، اسهال خونی و … را درمان می کند.
با برگ های جوان این گل می توان بیرون زدگی مقعد را درمان کرد. ضماد برگ آن التهاب پوست و تب را کاهش می دهد.
کاهش دهنده کلسترول و فشارخون است.
نرم کننده حاوی آن باعث براقی مو می شود و مشکل موخوره را نیز برطرف می کند.
عصاره آن تقویت کننده مو است.
غنی از آنتی اکسیدان، پوست را مرطوب می کند و باعث انعطاف پذیری آن می شود، خط های ریز و چین و چروک را از بین می برد. لکه های قهوه ای را نیز برطرف می کند.
در رفع خشکی پوست موثر است.
در پوست چرب تعادل ایجاد می کند و مانع از بروز آکنه و جوش می شود.