خواص عروسک پشت پرده
عروسک پشت پرده ( در زیان انگلیسی Chinese Lantern ) گیاهی سمی می باشد که به صورت خودرو در مراتع ایران رشد می کند. علت نام گذاری این گیاه در زبان انگلیسی فانوس های چینی می باشد که در دوران گذشته در خیابان ها از آن استفاده می کردند. این گیاه ظاهری بسیار زیبا دارد و همچنین خواص دارویی آن برای مشکلات پوستی بسیار مفید است. برای آگاهی بیشتر با ما همراه باشید.
عروسک پشت پرده، یکی از گیاهان سمی مراتع ایران است که بهصورت خودرو در بیشتر نقاط کشور یافت میشود. رشد سریع و قدرت سازگاری بالای این گیاه باعث افزایش جمعیت آن در مراتع گردیده است. هدف این پژوهش, بررسی اثر تغذیه این گیاه بر تولید مثل گوسفند بود. بدین منظور تعداد ۸ رأس میش بهطور تصادفی انتخاب گردید و به دوگروه تقسیم شدند و هر گروه به ترتیب یک و دو گرم از میوه این گیاه را دریافت کردند. نمونههای خون به مدت ۳۹ روز متوالی جمع آوری گردید و غلظت هورمونهای استروژن (E۲) و پروژسترون(P۴) پلاسمای نمونههای خون با استفاده از روش رادیوایمونواسی اندازهگیری شد و نسبت غلظت هورمون E۲به هورمون P۴(P۴/E۲)محاسبه گردید. نتایج نشان داد که در دوره بعد از خوراک دهی این نسبت در مقایسه با دوره خوراک دهی و قبل از خوراک دهی در هر دو گروه افزایش معنی داری داشت. ولی بین دو گروه اختلاف معنیداری دیده نشد(p<۰.۰۱) که حاکی از این است که گیاه عروسک پشت پرده باعث اختلالاتی در توازن هورمونهای استروژن و پروژسترون پلاسما شده و این امکان وجود دارد که در اثر وجود ترکیبهیا استروژنی در میوه این گیاه باشد که در نهایت این ترکیبها باعث اختلال در تولید مثل گوسفندان میگردد.
واژههای کلیدی: عروسک پشت پرده، باروری، گوسفندان
مقدمه
یکی از گیاهان سمی که در تولید مثل دام و انسان ایجاد اختلال میکند ,گیاه عروسک پشت پرده (Physalis alkekengi) است که بهطور وسیعی در اکثر مراتع ایران بهصورت خودرو رشد میکند (۳,۲)(شکل شماره ۱).در طب سنتی, گیاه شناسان میوه آن را برای جلوگیری از بارداری توصیه میکنند. این گیاه دارای ساختمان ۱۳ و۱۴ سکو-۱۶و ۲۴ سیکلو ارگوستان میباشد که آن را فیزالین مینامند (۱). فیزالینها مواد تشکیل دهنده استروییدی گیاهان فیزالیس میباشند. گزارشهای متعددی درباره وجود ترکیبهای استروییدی در دانههای این گیاه ارائه شده است. تا کنون آزمایشهای محدودی در مورد اثر گیاه عروسک پشت پرده روی چرخه تولید مثل ارائه شده است و نتایج آنها بیانگر این است که این گیاه دارای اثر استروژنی یا آنتاگونیست استروژنی است که میتواند اثر مثبت یا منفی بر روی چرخه فحلی داشته باشد. از طرفی این گیاه, دارای رشد سریع, قدرت سازگاری و تولید بذر بالایی در مراتع است. میوه آن در اواخر تابستان, همزمان با فصل جفتگیری و دوران آبستنی گوسفندان میرسد و به علت بوی خوش آن ,گوسفندان تمایل زیادی به تغذیه از آن نشان میدهند. بنابراین, هدف از اجرای این تحقیق بررسی تاثیر تغذیهای میوه گیاه عروسک پشت پرده بر روی تولید مثل و باروری گوسفندان ماده بود.
مواد و روشها
در این آزمایش تعداد ۸ راس میش به طور تصادفی از گله اصلی انتخاب شدند و به دو گروه چهار رأسی تقسیم شدند. این میشها در تمام مدت انجام آزمایش از نظر تغذیه و عوامل محیطی در شرایط کاملا یکسان به سر میبردند. این پژوهش در فصل جفتگیری (پاییز) انجام شده است. در این تحقیق، دو تیمار در نظر گرفته شد. گوسفندان در تیمار اول و دوم به ترتیب یک و دو گرم میوه گیاه عروسک پشت پرده را در دوران خوراک دهی دریافت کردند. نمونههای خونی هر روز به مدت ۳۹ روز توسط لولههای خلاءدار جمع آوری گردید. برای اندازهگیری غلظت هورمون استروژن(E۲) و پروژسترون (P۴) از کیتهای رادیوایمونواسی استروژن و پروژسترون استفاده شد. برای تجزیه آماری نتایج از طرح آزمایشی پلاتهای خرد شده در واحد زمان و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی استفاده شده است و برای تجزیه، از برنامه نرم افزاری MSTATC استفاده شد و برای مقایسه دقیق تر مقایسه میانگین ها، آزمون دانکن انجام شد.
نتایج این پژوهش نشان داد که نسبت میانگین غلظت هورمون استروژن به هورمون پروژسترون پلاسما در هر دو گروه با تغذیه میوه گیاه عروسک پشت پرده در دوره بعد از خوراک دهی در مقایسه با دو دوره دیگر افزایش معنیداری داشت ((p<۰.۰۱ ولی بین دو گروه اختلاف معنیداری دیده نشد (نمودار شماره ۱و۲).این نتایج نشان دهنده وجود ترکیبهای استروژنی بوده که باعث افزایش در دوره بعد از خوراک دهی شده است. این نتیجه با نتایج گزارش شده توسط شارما و همکاران (۵) که بیان کردند در عصاره الکلی این گونه استروییدهای جدید وجود دارد و نیز گزارش اوانس(۴) که نشان داد درتمام گیاه، لاکتونهای استروییدی وجود دارد و با نتایج روح الامین که نشان داد عصاره الکلی گیاه دارای اثرات استروژنیک میباشد، مشابه است. ولی، با گزارش وصال و همکاران(۶) که ثابت کردند عصاره آبی میوه گیاه عروسک پشت پرده دارای اثرات آنتاگونیست استروژنی است, تناقض دارد. در مجموع، از نتایج این تحقیق چنین استنباط میشود که تغذیه گیاه عروسک پشت پرده باعث اختلالاتی در توازن هورمونهای استروژن و پروژسترون شده و این تداخل امکان دارد که در اثر وجود ترکیبهای استروژنی در میوه این گیاه باشد. این اختلال باعث خواهد شد که درصد قسر و ناباروری در گلههایی که در مراتع دارای این گیاه چرا میکنند افزایش یابد
خواص عروسک پشت پرده
عروسک پشت پرده در درمان ناراحتی های پوستی مانند جوش و کرک مفید است.
عروسک پشت پرده با نام علمی Physalis alkekengi گیاهی است یکساله و یا چندساله، زیبا و به بلندی کمتر از نیم متر که گل های آن سفید و کوچک هستند.
کاسه گل پس از گرده افشانی و لقاح می روید، درشت، متورم و رنگین می شود و به رنگ نارنجی تند با رگبرگهای برجسته درمی آید. درون آن میوه گیاه به شکل سته نارنجی تشکیل می شود. در پاییز معمولا پارانشیم کاسه گل تحت تاثیر فعالیتهای باکتری های سلولز خوار تجزیه می شود، در نتیجه فقط شبکه رگبرگهای کاسه به شکل تور سفید رنگ ظریف و نازکی باقی می ماند و میوه درون آن نمایان می شود به همین دلیل است که این گیاه را عروسک پشت پرده می نامند.
این گونه از عروسک پشت پرده فقط در جنگل های شمال می روید و برگ و میوه آن خاصیت دارویی دارد.
این گیاه طبعی سرد و خشک دارد و دارای اثراتی نظیر تب بر، ضدانگل، و تصفیه کننده خون است.
برای رهایی از کرم کدو و انگلهای معده و روده می توان از 4 گرم میوه عروسک پشت پرده استفاده کرد.
میوه این گیاه شبیه گیلاس است و ویتامین C آن بیشتر از لیمو است.
عروسک پشت پرده در درمان بیماری های برونشیت، تنگی نفس، رماتیسم، هپاتیت و زخم مجاری ادرار موثر است.